09 Kas Pulmoner Kapak Ameliyatı Nedir?

Akciğerlere kan taşıyan pulmoner kapakta doğuştan gelen veya sonradan oluşan anormalliklerin düzeltilmesi için yapılan cerrahi işleme pulmoner kapak ameliyatı denir. Kalp-damar cerrahları tarafından gerçekleştirilen bu operasyon, onarım veya değişimi şeklinde olabilir ve açık kalp ameliyatı ya da kateter yöntemiyle yapılabilir. Ameliyat, kan akışını normalleştirerek hastanın yaşam kalitesini artırır.

Pulmoner Kapak Ameliyatı Hangi Durumlarda Uygulanır?

Daraldığında (stenoz) sağ ventrikülden akciğerlere yeterince kan akışını sağlayamaz. Bu durum, doğumsal bir kalp hastalığı olarak ortaya çıkabilir ve ciddiyetine bağlı olarak cerrahi düzeltme gerektirebilir. Düzgün kapanmıyorsa, kan akciğerlere gittikten sonra tekrar sağ ventriküle geri sızabilir. Kalbin daha fazla çalışmasına ve zamanla kalp yetmezliğine yol açabilir. Bazı doğumsal kalp hastalıkları, durumu etkileyebilir. Örneğin, Tetraloji of Fallot gibi kompleks kalp anomalileri kapakla ilgili problemleri içerebilir.

Kapakçıkların enfeksiyonu sonucu hasar görülebilir ve bu da cerrahi müdahale gerektirebilir. Önceden yerleştirilmiş bir kapak fonksiyonunu yitirdiğinde veya ömrünü tamamladığında, değiştirilmelidir. Göğüs travması veya diğer nadir durumlar, fonksiyonunu bozabilir ve cerrahi müdahale gerektirebilir. Ameliyat, tamir (valvuloplasti) veya değiştirilme (valvüloplasti) şeklinde olabilir. Kapakçık tamiri, kendi dokusunun korunduğu ve işlevsel hale getirildiği bir işlemdir. Değiştirme ise, hasarlı olanın çıkarılması ve onun yerine ya biyolojik bir kapak (genellikle hayvan dokusundan yapılan) veya mekanik bir kapak takılmasını içerir. Bu tür cerrahi işlemler açık kalp ameliyatı ile veya daha az invaziv yöntemlerle (örneğin, kateter yoluyla) yapılabilir.

Hastanın genel sağlık durumu, var olan semptomlar gibi faktörler, tedavi yönteminin seçiminde önemli rol oynar. Hastanın durumu, semptomların şiddeti, tedavi edilmesi gereken özel bir ameliyat tekniğinin belirlenmesinde önemli faktörlerdir. Pulmoner kapak ameliyatı gerekliliği ve türü, detaylı kardiyolojik değerlendirme ve testler (örneğin, ekokardiyografi, kalp kateterizasyonu) sonrasında belirlenir.

Pulmoner Kapak Ameliyatı Aşamaları Nelerdir?

Hastanın detaylı tıbbi öyküsü alınır ve fizik muayenesi yapılır. Gerekli görüldüğünde, ekokardiyogram, kalp kateterizasyonu, MR veya CT gibi görüntüleme yöntemleri kullanılarak kapak durumu ve kalp fonksiyonları değerlendirilir. Ameliyat öncesi hastanın genel sağlık durumu kontrol edilir ve ameliyat riskleri açısından değerlendirilir. Ameliyat öncesinde hastaya genel anestezi uygulanır. Hastanın bilinci kapatılır ve ameliyat süresince ağrı hissetmemesi sağlanır. Torakotomi yoluyla veya bazı durumlarda minimal invaziv yöntemlerle (örneğin, robotik cerrahi) kalbe erişim sağlanır.

Ameliyat sırasında çoğu kez kalp durdurulur ve vücuttaki kan dolaşımı kalp akciğer makinesi ile sağlanır. Hasar görmüşse ve mümkünse onarım yapılır. Eğer kapak fonksiyonlarını yerine getiremeyecek durumdaysa, yapay ile değiştirilir. Onarım veya değiştirme işlemleri sırasında, dokular ve çevresi dikkatli bir şekilde işlenir. İşlem tamamlandıktan sonra, kalp akciğer makinesinden ayrılır ve kalbin kendi kendine atmaya başlaması sağlanır.

Elektrokardiyogram (EKG) gibi izleme cihazları kullanılarak kalbin ritmi ve fonksiyonları takip edilir. Yapılan kesiler kapatılır ve gerekirse drenaj tüpleri yerleştirilir. Tüpler, ameliyat sonrası oluşabilecek kan ve sıvı birikintilerini boşaltmak için kullanılır. Pulmoner kapak ameliyatı sonrasında hasta yoğun bakım ünitesine alınır. Solunum desteği, dolaşım desteği ve diğer hayati fonksiyonlar dikkatlice izlenir. Hastanın durumu stabilize olduktan sonra, normal odaya alınır ve orada da izlemeye devam edilir. Hastanın durumuna göre fiziksel aktiviteler ve egzersizlerle rehabilitasyon süreci başlatılır.

Pulmoner Kapak Ameliyatı İyileşme Süreci

Hastalar genellikle birkaç gün boyunca hastanede kalırlar. Bu süre zarfında hastanın vital bulguları, kalp fonksiyonları ve ameliyat bölgesi düzenli olarak izlenir. Hastaneden taburcu olduktan sonra, hastalar genellikle birkaç hafta boyunca evde dinlenmelidir. Bu dönemde ağır kaldırmaktan, zorlayıcı egzersizlerden ve tam bir kardiyovasküler iş yükünden kaçınmak önemlidir. İyileşme ilerledikçe, doktorlar yavaş yavaş normal aktivitelere dönüşü tavsiye ederler. Bu, genellikle yürüyüş gibi hafif egzersizlerle başlar ve yavaş yavaş daha fazla aktiviteye geçiş yapılır.

Ameliyat sonrası dönemde, hastalar düzenli olarak kontrol edilmelidir. Kontrollerde, EKG, ekokardiyografi ve diğer testlerle kalp fonksiyonlarının normale dönüp dönmediği değerlendirilir. Birçok hasta, kanı inceltmek ve enfeksiyon riskini azaltmak için ilaçlar alır. Ameliyat yerinin iyileşmesi birkaç hafta sürebilir. Bölgenin temiz ve kuru tutulması önemlidir. Ayrıca, enfeksiyon belirtileri açısından dikkatli olmak gereklidir. Sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzı, iyileşmeyi desteklemek ve kalp sağlığını iyileştirmek için önemlidir.

Tütün ve alkol tüketiminden kaçınmak, sağlıklı kiloyu korumak ve sağlıklı beslenmek bu süreçte önemlidir. Kalp ameliyatları sonrasında bazı hastalarda depresyon veya anksiyete görülebilir. Duygusal iyileşme de fiziksel iyileşme kadar önemlidir ve gerekirse profesyonel bir destek almak faydalı olabilir. Uzun dönemde, düzenli kardiyak izleme, ameliyatın başarısını ve kalp sağlığının sürdürülmesini değerlendirmek için önemlidir. Pulmoner kapak ameliyatı sonrası öneriler, prosedüre ve bireysel duruma göre değişkenlik gösterir. Bu yüzden, iyileşme süreci hakkında en doğru bilgiyi alabilmek için ameliyatı yapan cerrahın ve kardiyoloğun önerilerine uymak esastır.